İşte Genelkurmay'ın Dersim arşivi

  • Ana Sayfa
  • İşte Genelkurmay'ın Dersim arşivi
İşte Genelkurmay'ın Dersim arşivi
Kılıçdaroğlu’nun açılmasını istediği Genelkurmay’ın Dersim ayaklanmalarıyla ilgili belgeleri ortaya çıkmaya başladıAbone ol

CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu'nun çağrısıyla gündeme gelen Dersim katliamının belgeleri ortaya çıktı.

Arşivdeki belgelere göre Dersim (Tunceli) ayaklanmalarını bölgede yeni kurulan karakol inşaatları tetikledi. Karakollara yapılan baskınlar üzerine askeri operasyon düzenlendi.

Mülkiye Müfettişi Hamdi Bey'in 2 Şubat 1926 tarihinde İçişleri Bakanlığı’na sunduğu rapora göre Dersim'de yaşanan durum Silis kumu şöyle tarif ediliyor:

"Cehaletin, geçim darlığının, iç ve dış aldatmaların, Kürtlük eğilimlerinin, son irtica hareketini tedibden doğan intikam hislerinin, dini ve içtimai devrimler vesilesi ile kara kuvvetlerinin uyandırdığı kötü telkinlerin etkisi altında bulunan avam halk; reis, şeyh, bey ve ağanın esir ve oyuncağıdır. Şekavet, bunların kışkırtması ile olmaktadır."

Genelkurmay'daki Dersim arşivleri Cumhuriyet gazetesinde yayınlanmaya başladı. İşte o belgelerden biri Mülkiye Müfettişi Hamdi Bey'in 2 Şubat 1926 tarihinde İçişleri Bakanlığı’na sunduğu şu rapor:

"Yaptığım temasların bende hasıl ettiği izlenime göre, Dersim gittikçe Kürtleşiyor, ülküleşiyor ve dolayısıyla tehlike büyüyor. Hükümeti senelerden beri meşgul etmekte bulunan Dersim meselesi, eski idarenin seyyiat (günah) mirasından başka bir şey değildir. Yeni hükümetin bazen adil davranış, bazen zayıf ve bazen de sebepsiz ve neticesiz şiddet gösterme gibi dengesiz politikası Dersim’i daimi hercümerç yuvası haline getirmiştir.

KARAKOL İNŞAATLARI RAHATSIZ ETTİ

Cehaletin, geçim darlığının, iç ve dış aldatmaların, Kürtlük eğilimlerinin, son irtica hareketini tedibden doğan intikam hislerinin, dini ve içtimai devrimler vesilesi ile kara kuvvetlerinin uyandırdığı kötü telkinlerin etkisi altında bulunan avam halk; reis, şeyh, bey ve ağanın esir ve oyuncağıdır. Şekavet, bunların kışkırtması ile olmaktadır.

Tunceli Kanunları kapsamında, Kahmut, Sin, Karaoğlan, Amutka, Danzik ve Haydaran gibi bucak merkezlerinde yapılan karakol inşaatları, bölgedeki aşiret reisleri ile ağaları rahatsız etti.



Kategori : GÜNCEL